Minder rendement en toch meer pensioen: hoe kan dat?

Ahold Delhaize Pensioen probeert de pensioenen mee te laten stijgen met de prijzen. Dat heet indexeren. Als dat niet gebeurt, kun je steeds minder kopen van je pensioen. Begin 2022 heeft Ahold Delhaize Pensioen een gedeeltelijke indexering gegeven en in september kon het bestuur zelfs een extra indexering aankondigen. Met ingang van 2023 zijn de pensioenuitkeringen en -aanspraken met 5% omhoog gegaan. ‘Dat is de maximale indexering die volgens de pensioenregeling in een jaar gegeven mag worden.', zegt Eric. 

Wettelijke regels

Voor het indexeren van pensioenen gelden wettelijke regels. Een pensioenfonds mag de pensioenen alleen verhogen als de financiële situatie van het pensioenfonds aan bepaalde eisen voldoet. Hoe kan het dat Ahold Delhaize Pensioen de pensioenen nu mag verhogen, terwijl de beleggingsresultaten over 2022 niet goed waren? ‘Omdat onze financiële situatie er goed uitziet’, zegt Eric. ‘Onze dekkingsgraad is hoog genoeg.’

Dekkingsgraad

De dekkingsgraad is het vermogen van het pensioenfonds gedeeld door de waarde van de pensioenen (pensioenverplichtingen). ‘Als we meer vermogen hebben dan pensioenen, hebben we een dekkingsgraad van boven de 100%. Maar als we meer pensioenen hebben dan beleggingen, is de dekkingsgraad lager dan 100%.’

Pensioenverplichtingen

Hoe bepaal je de waarde van de pensioenen? ‘Daarvoor gelden wettelijke regels’, zegt Eric. ‘We moeten kijken naar de pensioenen die we nu en in de toekomst moeten uitkeren. We rekenen uit wat de huidige is van de pensioenen.’ Als je bijvoorbeeld over 10 jaar € 100 moet uitkeren en de rente is 1%, dan hoeft het pensioenfonds op dit moment maar € 90 te hebben. Met 1% rente wordt dat vanzelf € 100. Als de rente 3% zou zijn, heb je geen € 90 meer nodig. Dan is € 70 voldoende. ‘Dat is wat er gebeurde’, vertelt Eric. ‘De rente steeg. Daardoor ging de huidige waarde van onze pensioenverplichtingen omlaag.’

Vermogen

De gestegen rente heeft ook invloed op het vermogen van Ahold Delhaize Pensioen. ‘We beleggen een deel van het vermogen in obligaties’, zegt Eric. ‘Als de rente stijgt, daalt de waarde van de obligaties.’ Dat is een nadeel. Behalve in obligaties belegt Ahold Delhaize Pensioen onder andere in aandelen. Door onder andere ontwikkelingen in de wereldpolitiek ging in 2022 ook de waarde van de aandelen omlaag. Dat is ook een nadeel. Maar toch is de uitkomst gunstig. ‘Onze pensioenverplichtingen daalden méér dan de waarde van de beleggingen’, stelt Eric. ‘En daardoor ging onze dekkingsgraad omhoog. En konden we indexeren.’

Opeens omgekeerd

‘Vorig jaar zag je het omgekeerde van wat er in de jaren daarvoor gebeurde’, zegt Eric. ‘Jarenlang behaalden we mooie beleggingsresultaten. We waren nog nooit zo rijk geweest. Toch konden we niet indexeren. Dat was lastig uit te leggen.’ Nu is het opeens andersom. Slechte beleggingsresultaten en toch indexeren. ‘Dat komt door de rente’, aldus Eric. ‘Sinds de financiële crisis van 2008 is de rente alleen maar gedaald. Daardoor werden onze pensioenverplichtingen steeds groter. En ging onze dekkingsgraad omlaag. Nu de rente stijgt en onze pensioenverplichtingen dalen, gaat de dekkingsgraad weer omhoog.’ Dat is toch ook geen gemakkelijk verhaal om uit te leggen? ‘Nee’, zegt Eric, ‘Maar het is wel een fijner verhaal. Want we willen natuurlijk graag indexeren. Dan blijft je pensioen zoveel mogelijk zijn waarde houden.’

Nieuw pensioenstelsel

Straks komt er een nieuw pensioenstelsel. Is de dekkingsgraad dan ook belangrijk? ‘Dan is de systematiek anders’, vertelt Eric. In het nieuwe pensioenstelsel heeft iedereen een individueel pensioenpotje. Per leeftijdsgroep wordt het beleggingsbeleid bepaald. ‘Het idee is dat een jongere meer beleggingsrisico kan nemen, want jongeren hebben nog een lang leven voor zich. Geld dat zij hebben ingelegd kan nog langer renderen. Gepensioneerden kunnen zich minder risico’s permitteren, want zij ontvangen al hun pensioen’, zegt Eric. Hoeveel pensioen mensen in het nieuwe pensioenstelsel krijgen hangt af van het verwachte rendement op hun beleggingen. ‘Dan speelt de dekkingsgraad geen rol meer.’